Lapyahan sa Sudtunggan

Ni: Gem A. Bautista

Niadtong unang panahon, ang pagpanagat usa sa mga pinakauna ug pinakamadali-dali nga panginabuhian sa mga katawhan. Makakuha ang mga mananagat  sauna og mga nagkadaiyang produkto sama sa isda, kasag, lambay, kinasun, uwang, nukos, guso, lato, lukot ug uban pa.

            Si Mang Adolfo Potot, 60 anyos, usa kaniadto ka mananagat sa lapyahan sa Sudtunggan og karon kasamtangang nagpuyo sa Ibabao, Cordova Cebu, nag-ingon nga ang pagpanagat ra gyud ang iyang panginabuhian sa unang panahon. Matod niya, ang iyang abot sa pagpanagat kaniadto mukabat gikan sa 10 ngadto sa 20 kilos ug kini ibaligya sa iyang asawa didto sa tulay sa Pilipog, Cordova Cebu. Tungod kay dako ang ilang kita sa pagpanagat ni Mang Adolfo, nakapa-eskwela sila sa ilang duha ka mga anak. Ang kamagwangan nikuha sa kursong Psychology apan  kutob lang kini sa ika-duhang tuig tungod kay nag minyo kini, ug ang kamanghuran naka gradwar sa kursong B. S Custom og karon kasamtangang nagpuyo sa gawas sa nasod. Karon, si Mang Adolfo og Nang Lucena aduna nay sari-sari store ug videokihan sa ilang panimalay.

            Apan sa panahon karon nga aduna nay ginatawag nga “climate change”, na usab na ang tanan. Matod pa ni Mang Edwardo Limpangog, 42 anyos, usa usab ka mananagat sa lapyahan sa Sudtunggan, nagkanayon nga kung itandi ang ilang abot ni Mang Adolfo, layo ra gyud kaayo. Karon, ang iyang abot mukabat lamang sa 5 ngadto sa 12 kilos. Usahay pa gani, ang iyang makuha sa pagpanagat dili na maka-abot ug 1 ka kilo ug kuwang ra kaayo alang sa konsumo sa iyang pamilya. Kini kuno dili lang tungod sa climate change apan tungod usab sa mga tawo nga walay mga disiplina ug walay pagtagad sa kinaiyahan  nga magpataka lang og labay sa ilang mga hugaw didto sa lapyahan sa Sudtunggan.

            Ang mga lapyahan usa lamang sa mga naghatag og panginabuhian sa mga katawhan. Usa usab kini sa mga talan-awon sa kalibutan nga kun hatagan lamang ug maayong pag-alima sa mga tawo, magbunga gyud ug maayo.